Trong những ngày cuối tháng 9, đầu tháng 10/2008, bà con nông dân xã Bản Phố của huyện Bắc Hà (Lào Cai) đang hối hả khẩn trương thu hoạch lúa mùa với niềm vui được mùa hiện rõ trên gương mặt từng người.
Vụ lúa mùa năm nay, toàn xã Bản Phố huyện Bắc Hà đã gieo cấy được 179 héc ta lúa, tăng hơn so với vụ lúa mùa trước là trên 70 héc ta. 100% diện tích được gieo cấy bằng giống lúa mới như việt lai 20, tam mưu. Đến thời điểm này, hầu như tất cả diện tích lúa của địa phương đã chín vàng.
Vào Bản Phố giữa mùa vàng hoà cùng tiếng cười nói rộn rã, phấn khởi của bà con nông dân đang thu hoạch lúa, những ánh mắt ánh lên niềm vui được mùa ấy đã làm chúng tôi như quên đi cái nắng nóng oi ả đầu giờ chiều. Anh Lý Seo Già đang thu hoạch lúa phấn khởi khoe với chúng tôi: Năm nay, lúa được mùa, bõ công sức bỏ ra cấy đi cấy lại và phòng trừ sâu bệnh, giống lúa việt lai 20 này rất phù hợp với đồng đất ở đây, bà con rất thích trồng vì rễ chăm sóc, ít sâu bệnh hại, năng xuất cho cao. Năng suất trung bình đạt gần 2 tạ/sào, tăng 0,2 - 0,3 tạ so với vụ trước. Đặc biệt, lúa bông to và chắc hạt. Vụ này gia đình cấy 6 sào lúa ước thu về hơn 1 tấn thóc.
Một trong những yếu tố đầu tiên giúp Bản Phố gieo cấy hết diện tích và được mùa trong vụ lúa năm nay là có mưa nhiều sau khi cấy, hơn nữa nông dân đã chủ động chuẩn bị tốt nguồn giống và tuân thủ lịch thời vụ. Toàn xã đã tập trung đồng loạt xuống giống gieo cấy hết 179 héc ta lúa trong hơn hai tuần. Theo người dân Bản Phố, trong vụ mùa này tình hình sâu bệnh trên lúa cũng diễn biến khá phức tạp, do thời tiết bất thường, cộng với độ ẩm cao sâu bệnh phát triển khá mạnh, nhất là sâu cuốn lá, sâu đục thân và bệnh đạo ôn cổ bông, số diện tích lúa nhiễm sâu bệnh hại chiếm tỷ lệ khá cao, song do làm tốt công tác phòng trừ kịp thời, những diện tích nhiễm bệnh đã được khống chế, không ảnh hưởng nhiều đến quá trình sinh trưởng, năng suất lúa. Diện tích lúa đẻ nhánh mạnh, trỗ bông vào đúng dịp thời tiết thuận lợi, góp phần quan trọng tạo nên năng suất cao. Anh Lý Seo Lử cho biết: So với năm ngoái thì năm nay lúa tốt hơn nhiều, là công nhân lái máy xúc ở một công ty xây dựng của tỉnh đang thi công các công trình ở huyện Văn Bàn, nhưng lúa chín rồi xin công ty cho nghỉ hai tuần về phụ giúp gia đình thu hoạch, có nhiều lúa như này thì bà con mình sẽ bớt khổ, từ cấy lúa chắc chắn có thể làm giàu được. Như vụ lúa mùa năm trước, bà con nhân dân Bản Phố đã phải đối mặt với tình trạng hạn hán, thiếu nước, nhất là những triền ruộng cao, nhiều diện tích đất trồng lúa đã không cấy được phải chuyển sang trồng cây trồng khác hiệu quả thấp hơn nhiều lần… Thế nhưng năm nay do thời tiết thuận lợi, nguồn nước tưới đảm bảo, kể cả những diện tích lúa bậc thang trên cao cũng đủ nước gieo cấy và chăm sóc. Năng suất lúa bình quân ở bản Phố đạt gần 33 tạ/ha, cao hơn năm trước.
Nhớ lại những năm trước đây Bản Phố địa phương luôn gặp phải những khó khăn về công tác phòng trừ sâu bệnh hại, giờ đây thì bà con nhân dân đã có được những kiến thức cần thiết từ việc tập huấn và khuyến cáo hướng dẫn của ngành chức năng và chính quyền địa phương, nên chủ động được mọi mặt phòng trừ sâu bệnh, đến chăm sóc theo các giai đoạn của lúa. Vào thời điểm này bà con nông dân đang bắt đầu bước vào cắt lúa phơi đồng, không khí của ngày thu hoạch lúa diễn ra khẩn trương và tấp nập, nếu thời tiết nắng ráo chỉ sau ba ngày cắt lúa diện tích lúa có thể đập và chở về nhà được. Đồng Chí Giàng Seo Sì -Bí thư Đảng bộ xã Bản Phố cho biết: Nông dân Bản Phố giờ đây đã có nhiều thay đổi hơn trước nhiều, phần lớn diện tích cây nông nghiêp đã được gieo cấy theo đúng qui trình kỹ thuật như đúng khung thời vụ, chăm bón kết hợp hài hoà giữ phân hoá học và phân chuồng, nên hầu như bà con đầu tư chi phí cho sản xuất không quá cao nhưng vẫn thu được năng xuất và hiệu quả cao, diện tích như cấy lúa cũng đã tăng.
Với chính sách hỗ trợ, khuyến khích của nhà nước và chính quyền các cấp, chỉ trong gần 5 năm qua xã Bản Phố đã khai thêm được gần 97 ha lúa nước và điều quan trọng nhất là hệ thống kênh mương được quan tâm đầu tư mở rộng với hai loại kênh là kênh bê tông và kênh đất.
Với cách làm và hướng đi trong lĩnh vực nông nghiệp nhất là việc khai hoang và áp dung tiến bộ khoa học vào gieo cấy diện tích lúa đảm bảo nguồn an ninh lương thực, nâng cao mức bình quân lương thực đầu người, Bản Phố đang là địa chỉ tốt để nhiều địa phương vùng cao của huyên ta học tập. Bản Phố trong những ngày này trên khắp các triền ruộng đâu đâu cũng có thể bắt gặp được nụ cười của nông dân trước một vụ mùa bội thu.
Đinh Viết Vinh
Đài TT - TH huyện Bắc Hà