Toàn xã Cốc Ly có 5.255 ha diện tích tự nhiên, trong đó diện tích ngô có 550 ha được trồng tập trung chủ yếu vào các sườn đồi, khe núi, trong đó ngô hàng hóa trên 420 ha chiếm gần 77 % diện tích ngô toàn xã và là địa phương dẫn đầu toàn huyện về giống ngô này. Những năm trước đây, đời sống của người dân địa phương còn gặp rất nhiều khó khăn bởi những hủ tục lạc hậu vẫn còn tồn tại, người dân sản xuất vẫn còn tính thụ động nên thu nhập bấp bênh. Từ năm 2000 thực hiện chủ trương của huyện về phát triển cây ngô hàng hoá thay thế cho các giống ngô địa phương, Cốc Ly đã tập trung tổ chức vận động hướng dẫn nhân dân kỹ thuật, sau đó tổ chức làm các mô hình điểm tại các thôn, giới thiệu cho bà con. Ngay năm đầu thực hiện chương trình cũng gặp không ít những khó khăn vì bà con đã quen theo lối canh tác truyền thống, hơn nữa chi phí cho việc trồng ngô hàng hoá cao hơn giống ngô địa phương. Với quyết tâm cao của Đảng bộ, chính quyền và sự vào cuộc của các đoàn thể vụ ngô hàng hoá đầu tiên ở Cốc Ly cho năng xuất 40-46 tạ/ha, trong khi ngô địa phương chỉ cho năng xuất 15-20 tạ/ha.  Ông Tráng Văn Lỉn chủ tịch uỷ ban nhân dân dân xã Cốc Ly cho biết: Cây ngô hàng hoá thích ứng tốt với điều kiện thổ nhưỡng địa phương, cho năng xuất cao gấp 2-3 lần giống cũ, nhu cầu tiêu thụ ngô của các tư thương trong và ngoài tỉnh là rất lớn. Cốc Ly xác định đây là hướng đi mới cho người nông dân.Chính vì vậy chỉ trong vòng hơn 7 năm qua, diện tích ngô hàng hoá của xã đã không ngừng được mở rộng, cây ngô được người dân đưa lên trồng len nỏi ở tất cả các sười đồi, khe núi. Về với Cốc Ly trong những ngày này tất cả những sườn núi cao hay thung lũng sâu là ngút ngàn màu xanh của ngô hàng hoá. Tuy nhiên để thực hiện hiệu quả chương trình trồng ngô hàng hoá, Cốc Ly đã phối hợp với Phòng kinh tế, Trạm khuyến nông huyện tổ chức nhiều đợt tập huấn hướng dẫn kỹ thuật cho nhân dân tại thôn bản, mặt khác chính quyền xã đã tạo những điều kiện thuận lợi nhất cho người dân được vay vốn ưu đãi của nhà nước, đồng thời đứng ra ký kết với Trạm vật tư nông nghiệp huyện theo hình thức trả chậm cho người dân mỗi năm 90-100 tấn phân bón và giống cây trồng, nhờ đó bà con nông dân đã có điều kiện, tích cực đưa giống ngô hàng hoá vào gieo trồng, áp dụng đúng qui trình kỹ thuật năng xuất và sản lượng hàng năm đều tăng hơn. Các hộ dân ở Cốc Ly có cùng chung nhận xét: Cây ngô hàng hoá đã đứng vững được trên đồng đất này, năng xuất ngô đạt cao, giá cả khá ổn định đảm bảo với công sức của người lao động, ngô tiêu thụ rất rễ ràng. Sản xuất phát triển và được mùa đã kéo ngành chăn nuôi gia súc, gia cầm của địa phương phát triển theo, hầu như các hộ nông dân ở Cốc Ly đã có từ 1-3 con trâu, 3- 6 con lợn và trung bình mỗi hộ dân của xã Cốc Ly có gần 1 ha ngô và 2 con trâu. Mặc dù trong năm 2008 giá cả vật tư nông nghiệp tăng cao, nhiều hộ nông dân của Cốc Ly cũng đã gặp không ít khó khăn trong sản xuất và chăn nuôi, nhất là giống ngô và phân bón. Song với sự chủ động tích cực của chính quyền địa phương và nhân dân, Cốc Ly đã đảm bảo xuống giống gieo trồng hết diện tích, hiện diện tích ngô toàn xã đang trên đà phát triển tốt.

Với kết quả thực hiện trong những năm qua, cây ngô hàng hoá đã khẳng định ưu điểm nổi trội trên đồng đất Cốc Ly, phù hợp với điều kiện thực tế của người dân và trở thành loại cây xoá đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống cho nhân dân các dân tộc thiểu số địa phương.

Đinh Viết Vinh

Đài TT - TH Bắc Hà