Chợ phiên Bắc Hà được họp vào ngày chủ nhật hàng tuần. Đây là nơi giao lưu, trao đổi, mua bán hàng hóa của đồng bào 14 dân tộc anh em cùng chung sống ở 21 xã, thị trấn của huyện Bắc Hà và các huyện lân cận. Khi những chú gà rừng vừa cất tiếng gáy, những chàng trai, cô gái, ông bô bà lão và cả những đoàn trẻ nhỏ đã cùng nhau lên đường về chợ, những người ở xã đã đi từ chiều hôm trước. Tuần nào cũng vậy những người về chợ đều mang trên lưng những gùi nặng trĩu sản vật của núi rừng: nào mộc nhĩ, nấm hương, chè tuyết shan, mật ong, rượu, hoa quả rừng, áo quần thổ cẩm, đồ trang sức, hoa phong lan, cây con giống và dắt theo những con trâu, bò, lợn. Chợ phiên Bắc Hà họp đông nhất từ lúc 9 giờ đến 15 giờ, lúc này muốn vào chợ người ta phải len lỏi qua dòng người đông nghịt và từ lâu chợ Bắc Hà đã thực sự trở thành niềm đam mê khám phá nét văn hóa vùng cao của du khách bốn phương .
Để khai thác tiềm năng du lịch văn hoá chợ, dự án cải tạo và mở rộng chợ Văn hóa Bắc Hà đã và đang được thực hiện. Lúc này, chợ phiên đành phải họp ở chợ tạm. Song điều đó chẳng hề ảnh hưởng gì đến những cuộc trao đổi, mua bán, sinh hoạt văn hoá chợ nơi đây. Dù là chợ tạm nhưng như đã thành lệ, bao giờ cũng vậy chợ Bắc Hà thường chia thành năm khu vực chính: khu vực chợ gia súc, nhộn nhịp với hàng chục nghìn con trâu, ngựa, bò lợn… Khu vực tạp hóa bày đủ thứ vật dụng cần thiết cho người dân địa phương: cày, cuốc, xẻng, dao…. Khu vực bán đồ thổ cẩm, áo quần, đồ trang sức, vải vóc, len, chỉ màu, đây là nơi khá nhộn nhịp, nhất là đối với các chị em phụ nữ các dân tộc và khách du lịch. Khu vực hàng ăn với những nồi thắng cố khói bốc nghi ngút, hương thơm lan tỏa, hoà lẫn hương vị rượu ngô Bản Phố nồng ấm. Cùng với đó là tiếng nói, tiếng cười sôi động của phần đông là cánh mày râu, nam giới cùng tâm sự , trao đổi làm ăn.
Trong sự náo nhiệt của chợ phiên, vảng đâu đây tiếng khèn, tiếng áo, tiếng hát lúc xa lúc gần thánh thót vút cao, trầm bổng của những chàng trai, cô gái đang gọi bạn tình. Từ phiên chợ đã biết bao đôi trai gái đã nên vợ nên chồng.
Khi ông mặt trời xế bóng cũng là lúc chợ tan. Cũng là lúc những người bạn tri kỷ chia tay, những người nông dân thuần chất chở về bản, bắt đầu cho tuần lao động mới, chuẩn bị cho một phiên chợ tuần sau, được xuống chợ, mang theo những tình cảm chân chất, đậm đà bản sắc nhưng không kém phần náo nhiệt của đồng bào vùng cao về chợ.
Chợ phiên Bắc Hà mang đậm nét sinh hoạt cộng đồng của người dân tộc vùng cao Tây Bắc, nó lưu giữ những giá trị bản sắc văn hóa truyền thống độc đáo. Nơi đây, cao nguyên trắng của hoa mơ, hoa mận, nơi có men rượu nồng say của người Mông Bản Phố, những làn điệu xòe quyến rũ lòng người, bản sắc chợ phiên đã đi vào lời ca câu hát với những con người chất phác mà bí ẩn luôn vẫy gọi du khách.
Đinh Viết Vinh