Tiềm năng phát triển du lịch là vậy, nhưng Tả Van Chư vẫn là vùng đặc biệt khó khăn của huyện Bắc Hà, mặc dù đã được Đảng và nhà nước đã quan tâm đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn, nhưng người dân nơi đây vẫn còn nhiều khó khăn thiếu thốn, nhất là về thông tin liên lạc, do người dân sống chủ yếu dựa vào sản xuất nông lâm nghiệp, địa hình đồi núi dốc, đất đai cằn cỗi bạc mầu và một phần trình độ canh tác của người dân vẫn còn hạn chế, nên năng xuất các loại cây trồng, vật nuôi chưa cao, nên nhiều hộ gia đình vẫn trong tình cảnh đói nghèo và chưa có điều kiện mua sắm các trang thiết bị thiếu yếu phục vụ nhu cầu cuộc sống. Từ những hạn chế này đã làm ảnh hưởng lớn đến nhận thức của người, đặc biệt trong việc ăn ở hợp vệ sinh để bảo vệ môi trường sinh thái, giữ vững nét đẹp văn hoá làng bản. Hầu hết các hộ gia đình chưa có các công trình vệ sinh giành cho người và gia súc. Những con vật nuôi trong gia đình thường được người dân nuôi theo lối thả dông, nên xung quang các hộ dân phân gia súc, gia cầm dải rác khắp nơi đã làm ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ của mọi người, đặc biệt là trẻ em trong thôn, và cảnh quan môi trường, mỹ quan khu dân cư, và vô cùng khó khăn trong việc đi lại giữa các hộ gia đình  nhất là vào những ngày trời mưa gió, ẩm ướt….

Để xây dựng thôn Tả Van Chư trở thành một địa danh trong một chuỗi điểm du lịch lý thú của xã Tả Van Chư, với nhiều loại hình du lịch trên vùng rẻo cao có khí hậu mát mẻ trong lành, cảnh quan thiên nhiên hấp dẫn và những nét văn hoá đậm bản sắc dân tộc Mông. Tạo điều kiện cho khách du lịch và đồng bào Mông có cơ hội giao lưu trực tiếp thông qua các loại hình dịch vụ du lịch, nâng cao hiểu biết về tập tục sinh hoạt của người Mông. Đồng thời cải thiện sức khoẻ và tinh thần của du khách, khơi dậy tình yêu thiên nhiên và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của du khách và cộng đồng khu dân cư. Giúp người dân nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống, giải quyết việc làm cho các hộ dân. Năm 2006 UBND tỉnh Lào cai đã quyết định phê duyệt xây dựng mô hình làng sinh thái người Mông tại thôn Tả Van Chư với tổng kinh phí gần 700 triệu đồng. Dự án được triển khai trên phạm vị gần 17 ha bao gồm khu trung tâm hành chính xã, đất ở thôn Tả Van Chư, đất trồng lúa nương, ruộng bậc thang, đất rừng, cây lâm nghiệp, đất đồi hoang, đường giao thông. Để dự án triển khia đạt hiệu quả, trong quá trình triển khai xây dựng, Sở khoa học và công nghệ tỉnh Lào cai và UBND huyện Bắc Hà, đã phát huy tốt vai trò chỉ đạo điều hành từ khâu lựa chọn đơn vị phối hợp thực hiện, đến việc cùng tham gia khảo sát, đánh giá lập qui hoạch dự án. Chính vị vậy mà việc qui hoạch xây dựng làng sinh thái thôn Tả Van Chư đã đảm bảo các yếu tố khoa học và sát với điều kiện tự nhiên, cảnh quan du lịch và điều kiện kinh tế - xã hội cũng như phong tục tập quán của người dân thôn Tả Van Chư. Bên cạnh đó, trong quá trình triển khai xây dựng, UBND huyện Bắc Hà còn thực hiện tốt vai trò chỉ đạo điều hành các cơ quan đơn vị và xã Tả Van Chư làm tốt công tác tuyên truyền vận động người dân nằm trong vùng dự án thực hiện tốt chủ trương của tỉnh và huyện và tích cực giám sát, đôn đốc các đơn vị thi công, đẩy nhanh tiến độ. Từ sự chỉ đạo điều hành sát sao của các đơn vị thực hiện dự án, đến nay một mô hình làng sinh thái người Mông ở thôn Tả van Chư đã được xây dựng theo tiêu chuẩn đề ra, trên cơ sở giữ nguyên bản sắc văn hoá của đồng bào dân tộc Mông. Với việc tôn tạo và tổ chức bố trí sắp xếp các khu sinh hoạt của 15 hộ dân như nơi ngủ, kho xép, chuồng trại, đảm bảo mỹ quan trong ngôi nhà, thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông, xung quanh các hộ dân được bố trí trồng hoa, cây cảnh, vườn cây ăn quả, rau xanh bản địa tạo ra một cảnh quan tự nhiên đẹp và mang đậm bản sắc văn hoá vùng cao. Khu vui chơi cộng đồng của thôn được xây dựng rộng dãi, thoáng mát tạo một sân chơi lớn cho nhân dân tổ chức các hoạt động đánh pao, ném còn, đánh đu, múa khèn, hát đối….giúp người dân trong thôn đưa các hoạt động văn hoá, văn nghệ trở thành hoạt động thường xuyên mang tính thường nhật phục vụ khách du lịch. Cùng với đó, nhà văn hoá thôn cũng được đầu tư nâng cấp mới rộng khang trang, sạch đẹp, với các thiết bị tăng âm, loa đài ti vi, bàn nghế được trang bị đầy đủ, tạo điều kiện thuận lợi cho bà con nhân dân trong thôn tổ chức hội họp. Không chỉ có vậy dự án còn tạo nên những con đường liên gia đi lại giữa các hộ gia đình với nhau, tạo thuận lợi cho người dân và khách du lịch đi lại thuận lợi.

Trước sự quan tâm đầu tư của Đảng và nhà nước đến đồng bào dân tộc Mông, mọi người dân trong thôn ai nấy đều rất vui mừng phấn khởi và hứa quyết tâm tiếp tục xây dựng thôn Tả Van Chư trở thành điểm du lịch hấp dẫn của du khách. Bà Giàng Thị Chứ nói: Từ khi thôn được Đảng và nhà nước quan tâm đầu tư xây dựng làng sinh thái, cảnh quan ở đây bây giờ đẹp lắm, trẻ em có chỗ để vui chơi sạch sẽ, sức khoẻ của mọi người, mọi nhà được nâng lên, đường xá đi lại thuận, khách du lịch đến thăm và nghỉ ở đây ngày một nhiều, mỗi tuần nhà mình có từ 5 đến 10 người khách đến thăm quan và ăn nghỉ tại nhà, nhờ đó thu nhập của gia đình mình cũng được nâng lên nhiều, không còn vất vả như trước nữa.

Từ khi làng sinh thái người Mông được xây dựng, lượng khác du lịch đến tham quan, khám phả vẻ đẹp làng ở đây ngày một đông hơn. Những ngày thứ 7 chủ nhật trên con đường quanh co uốn lượn quanh co lưng chừng đồi, các đoàn khách du lịch đến từ nhiều quốc gia nối tiếp nhau đến Tả Van Chư. Theo đó phong trào làm du lịch động động đang được người dân chú trọng, hiện trong thôn có gần 20 hộ gia đình làm dịch vụ du lịch, và số hộ này đang là địa chỉ tin cậy để cho các hộ khác trong thôn đến học tập.

Anh David reyner đến từ Autrailia nói: Đến đây tôi được khám phá nhiều điều rất thú vị mà ở nơi phố thị không thể có được, như sống trong cảnh quan thiên nhiên đẹp, môi trường rất trong lành mát mẻ, mọi người thật thà, chất phá và giàu lòng mến khách và có nền văn hoá dân tộc đậm đà bản sắc vùng cao. Đến đây vừa được xem các các tràng trai cô gái người Mông thổi khèn, múa xinh tiền và các hoạt động văn hoá, văn nghệ khác của người dân, vừa được thưởng thức những món ăn ngon do người dân làm mang hương vị của núi. Chúng tôi rất thích, có dịp chúng tôi sẽ đến đây một lần nữa.

Mô hình làng sinh thái đã làm khơi dậy những tiềm năng về phát triển du lịch của thôn Tả Van chư cũng như xã Tả Van Chư mà bấy lâu chưa được khai thác, Tả Van Chư bây giờ được biết đến là điểm hấp dẫn khách du lịch với những nét văn hoá mang đặc trưng của núi rừng tây Bắc trong hành trình tuor du lịch Bản Phố - Bắc Hà – Lùng Phình - Tả Van Chư – Hoàng Thu Phố - Cốc  Ly - Bản Liền - Nậm Khánh - Nậm Đét trong cuộc hành trình khám phá vẻ đẹp làng bản trên cao nguyên trắng Bắc Hà./.

Nguyễn Chí Thức

Đài Truyền thanh - Truyền hình Bắc Hà