Là một huyện vùng cao, địa hình chủ yếu là đồi núi, huyện Bắc Hà có nhiều lợi thế cho phát triển chăn nuôi như: khí hậu  mát mẻ, diện tích đất phục vụ chăn nuôi lớn, nguồn nhân lực lao động dồi dào, nhân dân có truyền thống chăn nuôi từ lâu đời.  Những năm trước đây, do thiếu vốn đầu tư, cơ cấu đàn vật nuôi không đa dạng, chủ yếu là giống địa phương. Thêm vào đó, mùa đông giá rét, người dân lại có thói quen chăn thả rông gia súc, chưa có kinh nghiệm trong việc phòng chống rét cho đàn gia súc, nên dẫn đến tình trạng gia súc chết rét, chậm phát triển, chậm tăng đàn, không đạt hiệu quả kinh tế. Những năm gần đây, được sự quan tâm của Đảng , Nhà nước đầu tư hỗ trợ cho huyện Bắc Hà phát triển nông nghiệp, trong đó có chương trình phát triển  chăn nuôi, đặc biệt là chăn nuôi đại gia súc. Bên cạnh đó, nghị quyết đảng bộ huyện khoá 21 nhiệm kì 2005-2010 xác định: “đưa chăn nuôi lên thành ngành chính, trong đó chăn nuôi đại gia súc ( trâu, bò, ngựa) là khâu đột phá”. Thực hiện nghị quyết, huyện Bắc Hà đã đề nhiều giải pháp cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế của các địa phương, trong đó tập trung  phát triển mạnh đàn gia súc; chỉ đạo triển khai có hiệu quả các mô hình chăn nuôi  điển hình và nhân rộng trên địa bàn toàn huyện. Từ năm 2006, đề án phát triển chăn nuôi, gắn với chống thả rông gia súc là một  trong 15 đề án trọng tâm toàn khoá, của đảng bộ huyện. Đề án được xây dựng và triển khai rộng khắp trong nhân dân, được nhân dân nhiệt tình  hưởng ứng  và tham gia. Bên cạnh đó, sự vào cuộc của cấp uỷ chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng đã tạo bước chuyển biến mạnh mẽ trong ngành chăn nuôi của huyện. Trong hơn 2 năm qua, các cơ quan chức năng, chính quyền các xã đã tập trung cho việc thực hiện đề án . Từ việc triển khai mô hình, thực hiện lồng gắn các nguồn vốn hỗ trợ, tuyên truyền phòng chống dịch bệnh, phòng chống rét đến công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật…đều được thực hiện trọng tâm, trọng điểm, có hiệu quả. Sau 2 năm triển khai thực hiện, từ các chương trình dự án, huyện Bắc Hà đã  đầu tư hỗ trợ cho phát triển chăn nuôi là 1 tỷ 339 triệu đồng; 4.499 con gia súc, gia cầm. huyện  còn phối hợp với trung tâm phát triển chăn nuôi miền núi phía bắc thực hiện đề tài khoa học “Nghiên cứu lựa chọn và lai tạo  ngựa đực lai 50% máu Cabadin để cải tạo giống ngựa bản địa  huyện Bắc Hà”,  hỗ trợ 10 con ngựa đực lai và 3 con ngựa đực nội, chọn lọc thực hiện tại 5 xã: Thải Giàng Phố, Lầu Thí Ngài, Lùng Phình, Tả Văn Chư, Nậm Mòn. Qua quá trình chăn nuôi thực nghiệm, đã phối giống lai tạo được 258 con ngựa lai. Chương trình  135 giai đoạn 2 đã hỗ trợ 39 con trâu sinh sản ở  xã Nậm Mòn và Thải Giàng Phố. Công tác tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật chăn nuôi cho nhân dân được chú trọng.  Theo đó, từ năm 2006 đến nay, huyện Bắc Hà đã tổ chức được 12 lớp tập huấn kỹ thuật  về chăm sóc gia súc sinh sản, phòng chống dịch bệnh cho gia súc, gia cầm, phòng chống rét, trồng và bảo quản thức ăn gia súc, dự trữ thức ăn trong mùa đông ở 11 xã với 336 lượt người tham gia. Công tác phòng chống dịch bệnh và phòng chống rét cho đàn gia súc được thực hiện thường xuyên liên tục. Mạng lưới thú y cơ sở, thôn bản  được củng cố và tăng cường.  39 thú y xã, 33 thú y thôn bản được đào tạo, tập huấn các kiến  thức  cơ bản về phòng chống dịch bệnh.  Huyện còn thực hiện tốt việc tiêm phòng định kỳ cho đàn gia súc, gia cầm, kiểm soát giết mổ và khoanh vùng kịp thời không để xảy ra dịch bệnh trên diện rộng . Các loại bệnh xảy ra nhỏ lẻ trên gia súc, gia cầm ở một số thôn bản, hộ gia đình được phát hiện và chữa trị  kịp thời nên đã hạn chế được khả năng lây lan . Cùng với các biện pháp trên, huyện còn tạo điều kiện cho người dân được vay vốn. Trong  2 năm, huyện Bắc Hà đã có hàng nghìn hộ nông dân được vay vốn để trồng cỏ voi, làm chuống trại, mua thức ăn, mua giống vật nuôi.  Để đảm bảo nguồn an ninh lương thực cho con người và phục vụ chăn nuôi, huyện đã chú trọng vận động nhân dân các dân tộc thực hiện chuyển dịch cơ cấu cây trồng, đặc biệt là cây lương thực, đưa giống mới có năng xuất chất lượng cao vào gieo trồng, làm tăng nhanh sản lượng. Đồng thời, các chương trình còn hỗ trợ vốn và hướng dẫn kỹ thuật cho nhân dân  trồng cỏ voi làm thức ăn cho gia súc; hướng dẫn nhân dân cách ủ và bảo quản thân, lá  cây ngô, rơm, rạ để dùng làm thức ăn dự trữ cho gia súc trong mùa đông.

Điểm mới trong phát triển chăn nuôi của huyện là sự chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu vật nuôi, ngoài các giống vật nuôi truyền thống  là trâu và ngựa, huyện tập trung phát triển đàn bò tại các xã khu vực hạ huyện, nơi có môi trường tự nhiên và điều kiện chăn thả phù hợp.  Đã dần hình thành các vùng chăn nuôi gia súc theo hướng hàng hoá., điển hình là Bảo Nhai, Cốc Lầu. Nhiều hộ gia đình đã có thu nhập  đến  100 triệu đồng từ chăn nuôi . Bình quân mỗi năm đàn gia súc của huyện tăng từ 8 đến 9,5% . Đến nay, tổng đàn gia súc là 51.521 con,  đạt 77,9% so với mục tiêu đề án. Trong đó, đàn trâu là 15.667 con, đàn bò 1.594 con, đàn ngựa 3.951 con, đàn dê 4.550 con, đàn lợn 25.754 con. Có 215.940 con gia cầm, thuỷ cầm. Cùng với chú trọng phát triển chăn nuôi gia súc, huyện Bắc Hà đang mở rộng diện tích nuôi thuỷ sản bằng cách tận dụng mặt nước của các công trình hồ, thuỷ điện ở các xã.

Có thể nói, ngành chăn nuôi của huyện đang trên đà phát triển, đến nay, giá trị ngành  đạt 83,8 tỷ đồng, chiếm 45,2% trong tỷ trọng nội ngành nông nghiệp, tăng 10,9%. Góp phần quan trọng vào công cuộc xoá đói giảm nghèo, tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân./.

Nguyễn Như Quỳnh

Đài TT-TH Bắc Hà